SEÇİM KANUNU TEKLİFİ YASALAŞTI

TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç, AK Parti ve MHP milletvekillerinin ortak imzasıyla hazırlanan Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin  TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştığını açıkladı.  Meclisteki Genel Kurul görüşmelerine katılan Milletvekili Tunç, TBMM Genel Kurulunda Seçim Kanunu’nda değişiklik yapan kanun teklifimiz kabul edildi. Buna göre; Seçim barajı yüzde 7’ye indi. Seçime katılabilmek için TBMM’de grup kurma yeterli değil, teşkilatlanma zorunlu. Her parti kendi oyu oranında milletvekili çıkarabilecek. Hayırlı olsun” dedi.

“Bir adaletsizlik söz konusuydu”

Milletvekili Tunç, daha önce teklifle ilgili “Burada Anayasamızın özellikle seçimler konusunda öngördüğü “temsilde adalet, yönetimde istikrar” konusu. Mecliste de siyasi istikrar önemli. Temsilde adalet de önemli. Bunları belirlerken bunların hepsini düşünmek gerekiyor.

Sadece ittifakın yüzde 7’si geçmesi düzenlemesi değil, bunun yanı sıra ittifaka dahil olan partilerin milletvekili çıkarabilmeleri için de kendilerinin milletvekili çıkarabilecek oy oranını yakalamaları gerekiyor. Şuanda yürürlükteki Seçim Kanunumuzda bir adaletsizlik söz konusuydu. İttifak içerisindeki parti diğer partiden daha az oy aldığı halde milletvekilliğini çıkarabiliyordu. Bu adaletsiz bir sistemdi.  Seçim Kanununda önemli bir madde artık teşkilatlanmasını tamamlamadan bir partinin seçime girmesi mümkün değil. Siyasi partilerde asıl olan teşkilatlanmadır. Siyasi partiler demokrasimizin vazgeçilmez unsurları. Ama partini de büyük kongresini tamamlayıncaya kadar teşkilatlanması çok önemlidir. Dolayısıyla teşkilatlanmadan sadece Mecliste hülle yoluyla grup kurmak bundan sonra mümkün olmayacak. Bu da önemli ve demokratik bir düzenleme. Siyasi partileri güçlendiren bir düzenleme. Siyasi partileri teşkilatlanmaya yönelten bir düzenleme” değerlendirmesinde bulunmuştu.

Seçim barajı yüzde 7'ye indirilecek

Genel Kurulda kabul edilerek yasalaşan  Kanuna göre, seçimlerde yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajı yüzde 7'ye indirilecek.

İttifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde, seçim çevrelerinde milletvekili hesabı ve dağılımı, ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim çevresinde almış olduğu oy sayısı dikkate alınarak yapılacak.

İttifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin çıkaracağı milletvekili sayısı, her seçim bölgesinde ittifak içinde elde ettiği oy sayısı esas alınarak genel D'Hondt uygulaması ile belirlenecek.

Seçime katılma yeterliliği elde eden parti, Siyasi Partiler Kanunu'nda öngörülen ve parti tüzüğünde belirtilen süreler içerisinde ilçe, il ve büyük kongrelerini üst üste iki defa yapmamışsa seçime katılma yeterliliğini kaybedecek. Salt TBMM'de grup kurmuş olmak, seçime katılabilmenin yeter şartından biri olamayacak.

Görme engelli seçmenlerin oyun gizliliği esasına uygun şekilde oy kullanabilmelerine imkan sağlanacak. Bu kapsamda Yüksek Seçim Kurulu (YSK), görme engelli seçmenlerin kullanabilmesi için oy pusulalarına uygun şablon sağlayacak.

Seçim Kurulunda yeni belirleme

İl seçim kurulu, bir başkan, iki asıl üye ile iki yedek üyeden oluşacak

İl seçim kurulu başkanı ve asıl üyeleri ile yedek üyeleri, iki yılda bir ocak ayının son haftasında, il merkezinde görev yapan, kınama veya daha ağır disiplin cezası almamış, en az birinci sınıfa ayrılmış ve birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş hakimler arasından, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonunca ad çekme suretiyle tespit edilecek. Ad çekmede ilk çıkan hakim başkan, sonraki iki hakim asıl ve son çıkan iki hakim yedek üye olarak belirlenecek. Ad çekmeye katılacak hakim sayısının beşten az olması durumunda, bu hakimler arasında ad çekme işlemi yapıldıktan sonra eksik kalan asıl ve yedek üyeler, en kıdemli hakimden başlayarak belirlenecek.

Ad çekmeye katılacak hakimin bulunmaması durumunda ise başkan ve asıl üyeler ile yedek üyeler en kıdemli hakimden başlayarak belirlenecek. Bu suretle kurulan il seçim kurulu iki yıl süre ile görev yapacak.

Kıdemin belirlenmesinde kınama veya daha ağır disiplin cezası almış olanlar diğerlerinden daha az kıdemli sayılacak.

İl seçim kurulu başkanlığının boşalması halinde asıl ve yedek üyelerden en kıdemli hakim il seçim kuruluna başkanlık edecek.

İlçelerde, ilçede görev yapan kınama veya daha ağır disiplin cezası almamış en az birinci sınıfa ayrılmış ve birinci sınıfa ayrılma niteliklerini kaybetmemiş hakimler arasından, merkez ilçelerde ise aynı nitelikleri taşıyan hakimler arasından adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonunca ad çekme suretiyle belirlenen hakim, kurulun başkanı olacak.

Ad çekmeye katılacak hakimin bulunmaması durumunda ise en kıdemli hakim kurulun başkanı olacak.

Seçmen kütüğü üzerinden güncelleme

Sandık kuruluna üye bildirme hakkı olan bir parti, oluru olmadan başka bir parti üyesini sandık kurulu üyesi olarak gösteremeyecek.

Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun uyarınca yapılacak mahalli idareler genel seçimlerinde, yerleşim yeri adresine göre oluşturulan seçimin başlangıç tarihinden 3 ay önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme yapılacak.

Kütük düzenlemesi nedeniyle seçmen hiçbir şekilde oy kullanma hakkından yoksun bırakılmayacak. Adresi kapanmış olması sebebiyle adres kayıt sisteminde görünmeyenlerin, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün adres kayıt sisteminde bulunan en son geçerli adres bilgileri esas alınacak.

Başbakan ibaresi kanundan çıkarılacak

Muhtarlık bölgesi askı listelerinin askı süresi içinde bir seçim çevresinden diğerine yapılan seçmen nakil istemleri hakkında, ilçe seçim kurulu başkanı tarafından itiraz üzerine veya nakil isteminin şüpheli bir girişim olduğu kanaatine varılması üzerine, resen yapılacak araştırma ve inceleme neticesinde, nakil isteminin kabul edilmemesi halinde, seçmen kaydı dondurulamayacak ve bir önce kayıtlı olduğu adreste seçmen kaydı devam edecek.

İl seçim kurulu başkan ve üyeleri ile ilçe seçim kurulu başkanları, kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren 3 ay içinde yapılan değişikliklere göre yeniden belirlenecek. Bu şekilde belirlenen başkan ve üyeler, önceki başkan ve üyelerin görev süresini tamamlayacak.

Yasayla Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne paralel olarak Seçim Kanunu'ndaki Başbakan ibaresi kanundan çıkarılacak.