Koç'tan Dünya Hepatit Günü açıklaması

Bartın İl Sağlık Müdürü Dr.Dursun Koç, 28 Temmuz Dünya Hepatit Günü dolayısıyla açıklamada bulundu. Hepatitin  en basit anlamıyla karaciğerin iltihabı olduğunu ifade eden Koç, “Viral hepatitler tüm dünyada yaygın olarak görülen, ülke ekonomilerini çok yakından ilgilendiren ciddi bir halk sağlığı sorunudur. Dünya genelinde hastalığın büyük oranda geç dönemde belirti vermesi ve hastaların büyük çoğunluğunun hastalıklarının farkında olmamaları nedeniyle hepatite dikkat çekmek amacıyla 28 Temmuz  Dünya Hepatit Günü’nün Dünya Sağlık Örgütü tarafından bu yılki teması, “Hepatiti Test Et ve Tedavi Et” olarak belirlenmiştir.  Hepatit, en basit anlamıyla karaciğerin iltihabıdır ve pek çok nedene bağlı olarak oluşabilir. Bu nedenlerin başında viral enfeksiyonlar gelmektedir. Viral hepatitlere sebep olan farklı hepatit virüs tipleri (A, B, C, D ve E) bulunmaktadır. Bunlardan hepatit B, C ve D kronik karaciğer hastalıklarına yol açmaktadır” dedi.

Dünyada milyonlarca insan hepatit B ve hepatit C enfeksiyonu taşıyor

Dünya Sağlık Örgütünün Raporuna göre dünyada 2015 yılında 257 milyon kişinin hepatit B ve 71 milyon kişinin ise  hepatit C enfeksiyonu ile enfekte olduğu tahmin edildiğini ifade eden Koç, şöyle devam etti:

“Dünya Sağlık Örgütünün Raporuna göre dünyada, 2015 yılında 257 milyon kişinin hepatit B ve 71 milyon kişinin ise  hepatit C enfeksiyonu ile enfekte olduğu tahmin edilmektedir.  Yine aynı rapora göre 2015 yılında 1,34 milyon kişi viral hepatitlere bağlı gelişen siroz (720 bin) ve karaciğer kanseri (470 bin) gibi nedenlerden yaşamını yitirmiştir.

Hepatit A, kolaylıkla bulaşabilen bir hastalık

Hepatit A bu etken ile kirlenmiş su ve besinlerle salgınlara yol açabilen, kötü hijyenik koşullardan dolayı kolaylıkla bulaşabilen bir hastalıktır. Çocukluk çağlarında hafif belirtilerle geçirilen Hepatit A enfeksiyonu, ileri yaşlarda daha ağır seyretmekte ve şiddetli karaciğer hastalığı ile ölümlere yol açabilmektedir.

Hepatit A aşısıyla vaka sayısı düştü

Ülkemizde hijyen kurallarına ve temizlik koşullarına uyum, temiz su kaynaklarına ulaşımın artışı, sosyoekonomik koşullarla ilgili diğer göstergelerin iyileşmesi ve 2012 yılı sonu itibariyle başlayan hepatit A aşı uygulamaları sonucunda 2012 yılında 3 bin 624 olan vaka sayısı 2017 yılında 471’e düşmüştür. 2018 ilk altı ayında bildirimi yapılan vaka sayısı ise 185’dir. Halen Ülkemizde çocuklara 18. ve 24. aylarda, risk grubundaki kişilere de en az 6 ay ara ile 2 doz halinde sağlık kuruluşlarımızda ücretsiz hepatit A aşısı uygulanmaktadır.

Hepatit B ve Hepatit C nasıl bulaşıyor? 

Hepatit B ve Hepatit C virüsleri uzun vadede kronik karaciğer hastalığı, siroz veya karaciğer kanserine yol açabildiği için ayrıca bir öneme sahiptir.  Hepatit B ve Hepatit C;  Kontrol edilmemiş kan ve kan ürünlerinin transfüzyonuyla, sterilize edilmemiş cerrahi malzemelerin kullanıldığı tıbbi ya da diş müdahaleleriyle, kullanılmış enjektör paylaşımıyla, tıraş bıçağı, diş fırçası gibi eşyaların paylaşımıyla, sterilize edilmemiş araçlarla dövme, akupunktur ya da vücut takılarının uygulanmasıyla, hepatit B ve C taşıyıcılarının aile içi temasıyla,anneden bebeğe doğumda ve sonrasında ve güvenli olmayan cinsel ilişkiyle bulaşabilir.

Esas yayılma yolu enfekte kan ve kan ürünleri ile doğrudan temas

Hepatit C virüsü bulaşma yolları, Hepatit B virüsü bulaşma yolları ile benzer olmakla birlikte esas yayılma yolu enfekte kan ve kan ürünleri ile doğrudan temastır. Ancak enfekte kan ile temas etmiş diğer vücut sıvıları da bulaşma açısından kaynak olabilir. Tek eşli çiftlerde cinsel yolla bulaşma nadir görülür. Bakanlığımız verilerine göre ülkemizde bildirilen akut hepatit C vaka sayısı 2005 yılında 1145’den 2017 yılında 256’ya düşmüştür.

Hepatit B’den korunmanın en etkili yolu aşı

Hepatit B hastalığından korunmanın en etkili yolu aşılanmadır.Ülkemizde Genişletilmiş Bağışıklama Programı içinde yer alan Hepatit B Kontrol Programı kapsamında devam eden aşı uygulamaları sonucu 1999 yılında akut hepatit B vaka sayısı ise 5003 iken 2017 yılında 1561’e düşmüştür. 2018 yılı ilk altı ayında ise toplam 658 akut hepatit B vakası bildirimi yapılmıştır. Hepatit B Kontrol Programının 5 yaş altı çocuklarda akut hepatit B hastalığı görülme sıklığının yüz binde 1’in altına indirilmesi hedefine 2009 yılı itibariyle ulaşılmıştır. 1990 yılında 5 yaş altı 370 olan akut hepatit B vaka sayısı, 2017 yılı itibariyle 9’a düşmüştür.

Aşı dışında nasıl korunulur?

Hepatit B aşısı ülkemizde bebeklere, ilk dozu doğumda, 2. ve 3. dozları ise 1 ve 6 aylıkken,  risk grubundaki kişilere ise 0, 1 ve 6 ay takvimi ile 3 doz olarak ve ücretsiz uygulanmaktadır.  Hepatit C virüsüne karşı aşı henüz bulunmamaktadır ancak kullanılmaya başlayan yeni ilaçlarla tedavide  yüzde 95 üzerinde iyileşme sağlanmaktadır. Aşı dışında hastalıktan korunmanın en etkili yolu bulaş yoluna ilişkin koruma önlemlerinin alınmasıdır.

Hepatit D nasıl bulaşıyor?

Hepatit D virüsü, hepatit B virus  enfeksiyonu olan kişilerde hastalığa yol açar, hepatit B’nin yokluğunda enfeksiyon yapamaz. Hepatit B enfeksiyonunu daha ağır ve hızlı seyreden bir hastalığa dönüştürebilir. Hepatit D kan ve kan ürünleri temasıyla, kas içi veya damar içi enjeksiyonlarla, deri ve mukoza yoluyla ve cinsel yolla bulaşabilir.

Hepatit E’nin tedavisi yok?

Hepatit E virüsü  fekal-oral (dışkı ile temas) yol ile bulaşır, vahşi ve evcil hayvanlarda bulunur ve akut enfeksiyona yol açar. Erişkinlerde çocuklardan daha sık görülür. Gebelikte geçirildiğinde hepatit E hastalığı daha ciddi seyreder. Özellikle gebelerde son 3 aylık dönemde düşük, erken doğum, ciddi karaciğer yetmezliği ile ölüm riskinin artmasına sebep olabilir. Hepatit E virüsünün spesifik bir tedavisi ve aşısı yoktur.”