BARTIN'IN GÖZDESİ AMASRA

Nevin Özbakan

Bartın için yaz mevsiminin yavaş yavaş sonlarına yaklaşılırken Bartın’ın gözde turistik yerlerinden olan Amasra hala turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor. Yerli ve yabancı bir çok turist tatil için Amasra’yı tercih ederken Amasra’nın Kurban Bayramında da yine ilgi odağı olması bekleniyor. Peki Amasra’yı bu kadar değerli ve özel kılan ne? İşte bu sorunun cevabı!

Bartın için yaz mevsiminin yavaş yavaş sonlarına yaklaşılırken Bartın’ın gözde turistik yerlerinden olan Amasra hala turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor. Yerli ve yabancı bir çok turist tatil için Amasra’yı tercih ederken Amasra’nın Kurban Bayramında da yine ilgi odağı olması bekleniyor. Peki Amasra’yı bu kadar değerli ve özel kılan ne?  İşte her taşı tarih kokan Amasra İlçesi’nin geçmişi!

3 BİN YILLIK BİR TARİH

Adını Kraliçe Amastris’den alan ve İ.Ö.3.yy’ a kadar Sesamos adıyla bilinen Amasra'nın ilk sahibi Tarihçi Strabon'a göre Amazonlar'dır. M.Ö. 12. Yüzyılda Fenikeliler Sesamos'u Sayda kolonisi yapar. M.Ö. 8. Yüzyılda Şehir İon kolonisine katılır. M.Ö. 580'de Lidyalılar, 547'de Persler şehre hakim olur. Pers döneminde yapılan Antalkidos Barışı ile ilk defa otonom yapıya kavuşur.

BABİL’İN ASMA BAHÇELERİNİN BENZERİ İNŞA EDİLİR

Sonra, Büyük İskender'in Pers İmparatoru III.Dareios'u yenmesi üzerine hanedanlıklar arası evlilik yapılır. M.Ö. 306'ya gelindiğinde Dareios'un yeğeni Amastris, kendi ismiyle anılacak olan Amasra'ya, çocukları da Herakleia'ya yönetici olur. Amastris döneminde akropol, kutsal tapınaklar, rıhtımlar tamamlanır, Babil Kraliçesi'nin Asma Bahçelerinin benzeri inşa edilir. Persli Prenses, M.Ö. 286'da sitenin tümüne hakim olmak isteyen oğullarınca Karadeniz'de boğularak öldürülür. Sonra, şehrin yönetimi 200 seneliğine Pontuslar'a geçer. Bunlar balıkçılık ve salamuracılığa önem verirler. Roma'da bir varil salamura balık 300 Darahmi'ye satılırdı.

BİZANSLILAR DÖNEMİNDE ESİR TİCARETİ YAPILIYORDU

M.Ö. 70 - M.Ö. 395 yıllarında Amastris Şehrine Romalılar hakim olur. Dönem içinde Nicomedia-Amasia hattından bir yol bağlanır. Form, saray, şeref yolu, 5 bin kişilik tiyatro, akropol, tapınaklar ve Kuşkayası Yol Anıtı yapılır. Ayrıca Hıristiyanlığa geçişin olumsuz şartları yaşanır. M.S. 395'de Amastrist Doğu Roma sınırları içinde kalan Bizans'ın egemenliğine geçer. Yine bu dönemde yol şebekesi onarılır. Kale tahkimi yapılır. Gemi yapımcılığı geliştirilir. Esir ticareti ve kereste ihracı gelir kaynağı olur. M.S. 163 yılında imparator Mihail, Amastrist şehrini Cenovalılar'a kiralar. Artık buranın ismi Samastro'dur. Anılan dönemde Amasra'ya sarnıçlar ve konsolos sarayı yapılır. Esir ticaretine önem verilir. Mesela sağlam bir kölenin satış fiyatı 50 Dirhem'di bu da 160 gram gümüşe denk geliyordu.

FATİH, AMASRA’YI SAVAŞSIZ TESLİM ALIR

Mora seferinden dönen Fatih Sultan Mehmet, 1460 yılında 150 parça gemiye 30 bin levend askeri bindirip Amasra'ya sevk eder. Kendisi de kara yoluyla ulaşır. Bakacak Tepesine geldiğinde "Lala Lala Çeşm-i Cihan buramı ola" der. Şehri savaşsız teslim alır. Amasra bu tarihten sonra, gizemli geçmişiyle hep Osmanlıların ve Türklerin egemenliğinde kalır. Cumhuriyet tarihine kadar ilçe statüsündeyken, Cumhuriyetle birlikte Bartın’a bağlı bucak statüsüne düşmüş, 1987 yılında tekrar ilçe olmuştur. Zonguldak’ın ilçesi iken, Bartın’ın 1991 yılında il olmasıyla birlikte Amasra Bartın’a bağlanmıştır.

AMASRA KALESİ İLÇENİN TAM MERKEZİNDE

Amasra’da gezip görülecek yerlerin başında Amasra Kalesi geliyor. Amasra Kalesi, ilçenin tam ortasında yer alıyor. Küçük Liman’dan Boztepe’ye doğru yol alırken kemere köprüsüne varmadan yolun sağ tarafında yukarıya doğru uzanan yokuşlar ve  merdivenler görülüyor. Bu yolların her biri sizi kalenin içine götürüyor. Amasra Kalesinin içerisinde Cenevizlilerden kalma bir küçük kilise, kiliseden camiye çevrilme Fatih Camisi ve kale surlarının üzerinde bir çok figür halen belirgin bir şekilde duruyor.  Burada gözünüze çarpacak  ilginç olaylardan biri de yerli halkın ayakkabıları değerlendirme şekli.  Ayakkabılar saksılara dönüştürülmüş hatta çaydanlıklar, yoğurt kapları, tencereler ve daha fazlası… Kalenin dört bir köşesini de kullanarak Amasra’nın manzaraları farklı perspektiflerden görülebiliyor. Yukarıya tırmanarak yolun sonuna geldiğinde Büyük Liman’ı görülüyor.  Aşağıya dönüp yolu takip edildiğinde kemere köprüsüne ulaşılıyor. Depremler nedeniyle surlarda oluşan yarıkların arasından taş bir merdiven iniyor.  Bura kullanılarak Mendireğe inebiliyor.

KUŞKAYASI YOL ANITINI GÖRMEDEN GİTMEYİN

Amasra’da bir diğer görülecek yer ise Kuşkayası Anıtı.  Kuşkayası Yol Anıtı, Amasra’ya ulaşmadan 4 kilometrelik mesafede  eski yol yani antik yol tarafında bulunuyor.  Amasra merkezinden doğa yürüyüşü yapabileceğiniz gibi Amasra dolmuşları kullanılarak  ya da özel araçla anıta kolayca ulaşabiliyor.  Kuşkayası’nda kayaya oyulmuş kartal ve Roma Askerinin heykeli bulunuyor. Amasra’ya gelindiğinde kesinlikle görülmesi gereken bir mekan. Dünyada eşi benzeri olmayan Kuşkayası Yol Anıtı Roma Askerleri için dinlenme ve su ihtiyaçlarını giderme yeri olarak kullanılıyormuş.

DİREKLİ KAYA

Direkli Kaya, muhteşem birdeniz manzarasına sahip. 7 metre uzunluğunda olan Direkli Kaya, buradan denizle bağlantılı bir havuz ve kayaya oyulmuş basamaklar ile mermerden bir iskele görülmektedir. Direkli Kaya, aslında denizi aydınlatmak ve gözetlemek için yapılmış. Cenevizliler tarafından inşa edildiği biliniyor.

AMASRA EDHEM AĞA KONAĞI

Edhem Ağa Konağı’nın 1889 yılında inşası tamamlamış. Amasra'da korunarak günümüze kadar gelebilmiş özgün yapı olması nedeniyle önemli bir yapı. Müslüman bir yatırımcı olan Edhem Ağa hatrı sayılır servet edindikten sonra, Amasra'da satın aldığı arsada, Safranbolu'dan gelen ustalara, mimarisi İstanbul'da yapılan bu konağı inşa ettirmiştir.

AMASRA KEMERDERE KÖPRÜSÜ

Köprü, Bartın-Amasra yolu üzerinde, Amasra'ya 3 kilçometre mesafedeki cevizlik vadisinde yer alıyor.  Roma döneminde inşa edilen yolların bir parçasını oluşturuyor.

İŞTE AMASRA’NIN PLAJLARI!

Amasra’nın tarihi yerlerinin yanı sıra doğal güzellikleri de turistlerin ilgisini çekiyor. İlçe merkezinde pek denize girilebilecek plaj bulunmasa da Çakraz, Akkonak ve Bozköy plajları ilçenin gözde plajları arasında yer alıyor. Çakraz Plajı, Amasra’ya 10 ile 20 kilometre arasında bir uzaklıkta bulunuyor. Akkonak Plajı ise 45 dakikalık bir mesafede yer alıyor. Çakraz’a 1 kilometre uzaklıkta bulunan Bozköy Plajı, Amasra’ya da 14 kilometre uzaklıkta yer alıyor.

GÜRCÜOLUK MAĞARASI

Bartın-Amasra'nın turistik değer taşıyan noktalarından biridir Gürcüoluk Mağarası. Amasra'ya yaklaşık olarak 10 kilometre uzaklıktaki mağaranın uzunluğu 169 metre. Gürcüoluk Mağarası tek galeriden oluşuyor. İçinde bulunan damlataş sütunları odacıklar oluşturmuş.

AMASRA ÇEKİCİLER ÇARŞISI

Çekiciler Çarşısı, Amasra merkezinde, yöreye özgü el emeği, göz nuru hediyelik ürünlerin satıldığı küçük bir çarşı. Bu çarşıda ahşap işçiliğinin nadide ürünleri hem sergileniyor hem de ilçeye gelen turistler için satışa sunuluyor.